Zwyczaje świąteczne na Mazurach (cz. 3)

PIEŚNI ADWENTOWE były nieodzownym elementem duchowych przygotowań Mazurów na przyjście Chrystusa. Te, które wówczas śpiewano, pochodziły z KANCJONAŁU MAZURSKIEGO – jednej z najważniejszych (obok Biblii i postylli) świętych ksiąg.

Kancjonał, zbiór pieśni religijnych, śpiewnik:

„Tradycję wydawania rozpoczął Jan Seklucjan (Pieśni duchowne a nabożne, 1547). W powszechnym użyciu był na Mazurach Nowo wydany Kancyonał Pruski, zawierający w sobie Wybór Pieśni starych i nowych, ks. Jerzego Wasiańskiego i Chrystiana Haberkanta; pierwsza edycja na mocy przywileju królewskiego (1738) w królewieckiej drukarni Hartunga w 1741 r. Zawiera podane anonimowo 904 pieśni i psalmy, także Kochanowskiego i Reja, Molitora, Grodzkiego i Rostkowskiego.

Treść i układ utworów zgodne są z kalendarzem świąt i potrzebami religijnymi. Miał co najmniej 70 wydań w jednorazowym nakładzie do 50 000 egz. Mazurzy wkładali kancjonały do kołysek i trumien zmarłych. Wielokrotnie przywoływany w mazurskich wierszach; należał obok Biblii i postylli do domowego kanonu świętych ksiąg. Bardzo potrzebny na Mazurach po II wojnie, wydrukowany w 1951 r. w Lund, jako dar szwedzkiego kościoła, w kilkudziesięciotysięcznym nakładzie, decyzją władz trafił w Warszawie na makulaturę ze względu na rzekomo antykomunistyczną wymowę jednej z pieśni.”

Z. Chojnowski, Kancjonał, w: W. Mierzwa (red.), Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, Dąbrówno 2008, s. 68-69.

Więcej o zwyczajach świątecznych na Mazurach – TUTAJ.