09 lipca 2020

Konserwacja karety (XIX w.) ze zbiorów Muzeum Historycznego w Ełku

Kareta z przełomu XIX/XX w. odzyska dawny blask. Muzeum Historyczne w Ełku, po rozstrzygnięciu przetargu, podpisało umowę z wykonawcą.

MHE realizuje projekt „Konserwacja karety (XIX w.) ze zbiorów Muzeum Historycznego w Ełku” dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu „Wspieranie działań muzealnych 2020”.

Właśnie, po rozstrzygniętym przetargu, podpisano umowę z wykonawcą prac konserwacyjnych karety typu plauka z przełomu XIX/XX w. Pojazd został przetransportowany do pracowni konserwatorskiej.

Kareta jest przeznaczona do ekspozycji muzealnej, w tym także do zajęć edukacyjnych. Konserwacja będzie miała zasadniczo charakter zachowawczy i zostanie przeprowadzona w taki sposób, by w minimalnym stopniu ingerować w substancję zabytku. Podczas prac konserwatorskich dochowana będzie jak największa staranność, by zachować substancję zabytkową, w szczególności konserwując tapicerkę, i przeprowadzić renowację pojazdu, rezygnując z często źle pojętego „generalnego remontu”. Przy tak postanowionych wytycznych konserwatorskich także możliwe jest przywrócenie obiektowi wartości użytkowych tj. jezdnych.

Kareta z Muzeum Historycznego w Ełku to czterokołowy pojazd zaprzęgowy w kształcie prostopadłościanu. Ten typ powozu rozpowszechnił się wśród polskich wyższych warstw społecznych w XVII wieku. Początkowo pudło zawieszane było na rzemiennych pasach, podobnie jak w kolebkach. W XVIII wieku do użytku weszły resory. Duże karety nazywano landarami od niemieckiego miasta Landau in der Pfalz, słynącego z wyrobu pojazdów konnych. Pojazd zazwyczaj używany na wsiach przez zamożniejszych gospodarzy i księży. W Wielkopolsce pojazd określany mianem budy lub plewagi. PLAUKA to kareta typowa dla terenów Śląska Cieszyńskiego. Swą nazwę zawdzięcza zadaszeniu nad kozłem, ze sztywną budą krytą skórą, z kozłem umieszczonym pod dachem. Pojazd pochodzi z końca XIX wieku i zachowane ma wszystkie części konstrukcyjne podwozia oraz nadwozie. Egzemplarz ma zachowaną oryginalną tapicerkę wnętrza jak i kozła (oprócz materacyka) oraz fartuch stangrecki, a także oryginalne zaczepy.

Zadanie zakończy się w 2021 roku. Wartość zadania wynosi 344.765,28 zł, z czego wartość dofinansowania ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu to 204.800,00 zł.

        

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.