80. rocznica zbrodni katyńskiej, 10. rocznica tragedii smoleńskiej

13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. W tym roku przypada 80. rocznica tego wydarzenia, dlatego warto krótko przypomnieć jego historię.

Po 17 września 1939 r. w sowieckiej niewoli znalazło się się kilkadziesiąt tysięcy oficerów Wojska Polskiego, Policji Państwowej, Korpusu Ochrony Pogranicza, Straży Granicznej i Służby Więziennej. W większości byli to oficerowie rezerwy – przedstawiciele społecznej elity, urzędnicy, nauczyciele, naukowcy, lekarze. Osadzeni zostali w obozach w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Na polecenie Biura Politycznego KC radzieckiej partii komunistycznej w kwietniu i maju 1940 r. NKWD dokonało egzekucji jeńców w lesie koło wsi Katyń (na zachód od Smoleńska). Zamordowanych strzałem w tył głowy zostało ponad 21 tys. osób. Ciała ofiar odkryte zostały w kwietniu 1943 r. przez wojska niemieckie. Odkrycie zbrodni zostało wykorzystane przez Niemcy w celu skłócenia aliantów. Powołano międzynarodowa komisję, która ustaliła, że zbrodni dokonano w kwietniu 1940 r. Strona radziecka wszystkiemu zaprzeczyła i obarczyła winą Niemców. Wydarzenie posłużyło Związkowi Radzieckiemu za casus do zerwania stosunków dyplomatycznych z rządem RP na uchodźstwie. Po wojnie oficjalna wersja wydarzeń mówiła o niemieckiej odpowiedzialności za zbrodnię katyńską. W okresie PRL oficjalne poruszanie sprawy katyńskiej było zakazane i groziło poważnymi sankcjami karnymi. Dopiero w 1990 r. władze radzieckie wzięły na siebie odpowiedzialność za zamordowanie polskich jeńców wojennych.

10 kwietnia obchodzić będziemy również 10. rocznicę tragedii smoleńskiej, czyli katastrofy lotniczej polskiego samolotu wojskowego, do której doszło w Smoleńsku w sobotę, 10 kwietnia 2010 roku. Zginęło w niej 96 osób, wśród nich: prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką Marią Kaczyńską, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, grupa osiemnastu parlamentarzystów, dowódcy wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP, pracownicy Kancelarii Prezydenta, szefowie instytucji państwowych, duchowni, przedstawiciele ministerstw, organizacji kombatanckich i społecznych oraz osoby towarzyszące, stanowiący delegację polską na uroczystości związane z obchodami 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, a także załoga samolotu.

Pamiętajmy o ofiarach obydwu tragedii w tym szczególnym okresie, kiedy nie możemy spotkać się na oficjalnych obchodach tych szczególnych historycznych rocznic.